Το ζήτημα των προγραμμάτων πρόληψης και ενημέρωσης για τη σκολίωση και τη κύφωση στο σχολείο έθεσε ο Μανώλης Κεφαλογιάννης προς τους συναρμόδιους Υπουργούς Παιδείας & Θρησκευμάτων και Υγείας-Πρόνοιας με ερώτηση του στη Βουλή το πλήρες κείμενο της οποίας έχει ως εξής:

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας η σοβαρή σκολίωση και η κύφωση είναι παραμορφώσεις που προλαμβάνονται. Προσβάλουν τον αναπτυσσόμενο σκελετό και εμφανίζονται συνήθως την περίοδο της ταχείας ανάπτυξης λίγο πριν την εφηβεία - από τα 9 έως τα 12 στα κορίτσια και στα 13 με 14 έτη στα αγόρια. Σπανιότερη είναι η σκολίωση πρώιμης έναρξης που εμφανίζεται πριν τα 6 έτη αλλά έχει δυσμενέστερη πρόγνωση. Η έγκαιρη διάγνωση έχει μεγάλη σημασία γιατί μπορούμε να τροποποιήσουμε την φυσική ιστορία της πάθησης είτε περιορίζοντας το μέγεθος της παραμόρφωσης με ορθοπεδικούς κηδεμόνες είτε διορθώνοντας την παραμόρφωση με χειρουργικές επεμβάσεις.

Ο έλεγχος μπορεί να γίνει στο σχολικό πληθυσμό εάν υπάρχουν και εφαρμόζονται οργανωμένα προγράμματα συστηματικών ελέγχων πρόληψης και ενημέρωσης στο σχολείο. Καλό είναι όλα τα παιδιά να ελέγχονται στην ηλικία των 6 ετών. Μετά, όλα τα κορίτσια πρέπει να ελέγχονται κλινικά δύο φορές, στην ηλικία των 10 και στην ηλικία των 12 ετών, ενώ όλα τα αγόρια πρέπει να ελέγχονται μία φορά στην ηλικία των 13 ετών. Σε παιδιά που η σκολίωση υπάρχει στην οικογένεια, καλό είναι ο έλεγχος να γίνεται κάθε χρόνο μετά την ηλικία των 6 ετών.

Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας έχει καθορίσει τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούνται για να γίνονται έρευνες του πληθυσμού για συγκεκριμένα νοσήματα και παθολογικές καταστάσεις:

1.Η κατάσταση πρέπει να είναι ένα σημαντικό πρόβλημα υγείας

2.Θα πρέπει να υπάρχει θεραπεία

3.Τα απαραίτητα μέσα για τη διάγνωση και θεραπεία πρέπει να είναι διαθέσιμα

4.Θα πρέπει να υπάρχει μια λανθάνουσα φάση του νοσήματος

5.Θα πρέπει να υπάρχει ένα αξιόπιστο test ή εξέταση για τη διάγνωση

6.Η εξέταση πρέπει να είναι αποδεκτή από τον πληθυσμό

7.Η φυσική ιστορία της νόσου πρέπει να είναι γνωστή και κατανοητή

8.Πρέπει να έχει συμφωνηθεί ποιος πρέπει να θεραπευθεί

9.Το συνολικό κόστος για την ανακάλυψη μιας περίπτωσης πρέπει να μην επιβαρύνει τις γενικές ιατρικές δαπάνες

10.Το πρόγραμμα ελέγχου πρέπει να είναι μια συνεχής διαδικασία και όχι να γίνεται αποσπασματικά και για μια φορά

Η σκολίωση περισσότερο και η κύφωση λιγότερο είναι καταστάσεις που πληρούν τα περισσότερα από τα παραπάνω κριτήρια ή προϋποθέσεις, με την επιφύλαξη των κινδύνων της υπερδιαγνωσης λανθασμένης δηλαδή διάγνωσης που οδηγεί σε ανώφελες ιατρικές εξετάσεις και παρεμβάσεις που επιβαρύνουν ψυχολογικά και οικονομικά τους εφήβους και τις οικογένειές τους.

Είναι επιστημονικά παραδεκτό ότι αν και δεν μπορούμε να προλάβουμε την εμφάνιση της σκολίωσης, είναι γεγονός ότι μπορούμε να αλλάξουμε την δυσοίωνη φυσική ιστορία μιας παραμόρφωσης, όχι όμως με ανώδυνους και μαγικούς τρόπους. Την ευθύνη του προληπτικού ελέγχου πρέπει να αναλαμβάνουν εξειδικευμένοι ορθοπεδικοί. Το σημαντικότερο είναι η αναγνώριση των περιπτώσεων που θα ωφεληθούν πραγματικά από την επίπονη χρήση ενός κηδεμόνα ή θα χειρουργηθούν έγκαιρα ώστε να περιορισθεί η έκταση της σπονδυλοδεσίας (Scoliosis Research Society (August 2007), Κολιντζας ΝΓ, 2012, Προληπτικός έλεγχος σκολίωσης και κύφωσης στα σχολεία )

Επειδή είναι αναγκαίος ο προληπτικό έλεγχο για παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης στα παιδιά είτε μαζικά στο σχολικό περιβάλλον ή ατομικά στις δομές πρωτοβάθμιας περίθαλψης ενός οργανωμένου συστήματος υγείας.

Ερωτασθε ποιά προγράμματα έχετε συντάξει και προτίθεσθε να εφαρμόσετε για τον προληπτικό έλεγχο για παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης στα παιδιά?